UNICEF: Overconsumptie rijkste landen schaadt kinderen wereldwijd

UNICEF onderzocht in 39 landen hoe gezond de leefomgeving voor kinderen is. Zo werd bekeken in hoeverre kinderen worden blootgesteld aan giftige lucht, pesticiden, vocht en lood, en de mate waarin ze toegang hebben tot licht, groen en veilige wegen. Maar ook de bijdrage van een land aan de wereldwijde klimaatcrisis, het verbruik van natuurlijke hulpbronnen en het dumpen van e-waste tellen mee.

Geen van de onderzochte landen slaagt erin om zowel in eigen land als daarbuiten te zorgen voor een gezonde leefomgeving voor kinderen. Nederland scoort vooral slecht op blootstelling aan pesticiden en geluidsoverlast. Kinderen die opgroeien in huishoudens met een laag inkomen hebben vaker te maken met geluidsoverlast, zoals van wegverkeer en vliegtuigen. Ook als het gaat om e-waste scoort Nederland ondermaats. E-waste is elektronisch afval, zoals defecte en verouderde elektrische apparaten die worden weggegooid. Elektronisch afval (e-waste) is bijzonder schadelijk, omdat het gevaarlijke stoffen bevat, zoals kwik, cadmium en lood.

Nederland staat in het onderzoek op de twaalfde plek als het gaat om zorgen voor een gezonde leefomgeving van kinderen in eigen land. Als wordt gekeken naar de impact op de leefomgeving van kinderen op andere plaatsen in de wereld, eindigt Nederland op de 27e plaats.

Het onderzoek laat zien dat een gezonde leefomgeving voor kinderen bepaald geen vanzelfsprekendheid is. Meer dan 20 miljoen kinderen in de onderzochte landen hebben een verhoogd loodgehalte in hun bloed. Lood is vooral een risico voor jonge kinderen. Ook ademen veel kinderen zowel binnen als buiten giftige lucht in, met een kortere levensverwachting tot gevolg. En als de hele wereld natuurlijke hulpbronnen zou verbruiken in het tempo waarin sommige onderzochte landen dat doen, is de aarde in drievoud nodig om het consumptieniveau aan te kunnen. Als het tempo van grootverbruikers Canada, Luxemburg en de Verenigde Staten wordt gevolgd, zijn zelfs minstens vijf aardbollen nodig. De minst welvarende landen in het onderzoek hebben juist een veel kleinere impact op de rest van de wereld - maar dragen wel de last.

UNICEF vindt dat overheden serieus werk moeten maken van een gezonde leefomgeving voor alle kinderen. Bijvoorbeeld door afval, lucht- en watervervuiling te verminderen en door te zorgen voor gezonde huisvesting en buurten. Ook roept UNICEF overheden en beleidsmakers op om te luisteren naar kinderen en jongeren en hun belangen en behoeften mee te nemen in de besluitvorming. ‘Kinderen zullen het langst worden geconfronteerd met de milieuproblemen van vandaag. Maar ze zijn ook het minst in staat om de gang van zaken te beïnvloeden. We moeten luisteren naar de verhalen en meningen van kinderen en jongeren. Ons beleid nu heeft grote gevolgen voor toekomstige generaties en voor kinderen wereldwijd', zegt Suzanne Laszlo, directeur van UNICEF Nederland.

Over het onderzoek

De Innocenti Report Card, die UNICEF sinds 2000 publiceert, meet en vergelijkt de situatie van kinderen in 43 EU/OESO-landen met een hoog inkomen. Elk onderzoek belicht een onderwerp dat relevant is voor het welzijn van kinderen en bevat een ranglijst met gegevens en vergelijkende analyses. Places and spaces – Environments and children’s well-being is Report Card 17.