Het is onze droom dat alle kinderen structureel goede voeding krijgen om zich geestelijk en lichamelijk optimaal te ontwikkelen. Door goede voeding groeien kinderen beter, verbeteren hun schoolprestaties en vergroten ze hun kans om later een baan te vinden.
Wereldwijd zijn zo’n 149 miljoen kinderen, jonger dan vijf jaar, chronisch ondervoed. Deze kinderen krijgen - met name tijdens de eerste duizend dagen van hun leven - niet de voedingsstoffen die ze nodig hebben om goed te kunnen groeien en zich goed te kunnen ontwikkelen. Een chronisch ondervoed kind kan genoeg voedsel binnenkrijgen, maar dit voedsel is vaak te eenzijdig en bevat onvoldoende voedingsstoffen. Veel van deze kinderen lopen hierdoor een achterstand op in hun fysieke groei en mentale ontwikkeling die onomkeerbaar is. Dit heeft een grote impact op hun gezondheid, schoolprestaties en toekomstperspectieven. Vooral in Zuid-Azië en sub-Sahara Afrika is het probleem groot.
Zo’n 45 miljoen kinderen, jonger dan vijf jaar, zijn acuut ondervoed. Deze kinderen krijgen veel te weinig (voedzaam) voedsel binnen en kampen daarnaast vaak met ziektes als diarree, waardoor ze geen voedingsstoffen vast kunnen houden. Ze worden hierdoor veel te mager voor hun lengte. Zonder behandeling kan een kind ernstig acuut ondervoed raken, wat de meest levensbedreigende vorm van ondervoeding is. UNICEF traint zorgverleners in het herkennen en behandelen van deze acute ondervoeding, zodat ondervoede kinderen nu én morgen behandeld kunnen worden.
39 miljoen kinderen, jonger dan vijf jaar, kampen met overgewicht. Hun aantal neemt snel toe. De oorzaken zijn divers: kinderen bewegen minder, door economische groei en verstedelijking is voedsel met veel vet en suiker makkelijker voorhanden en reclames verleiden kinderen en ouders om ongezond eten en drinken te kopen. Overgewicht heeft nogal wat gevolgen: een grotere kans op gezondheidsproblemen (nu en later), een negatief zelfbeeld, gepest worden en slechtere schoolprestaties.Bijna de helft van de kinderen die te zwaar is woont in Azië en meer dan driekwart (78 procent) van alle kinderen met overgewicht woont in middeninkomenslanden.
Momenteel lijden zo’n 340 miljoen kinderen wereldwijd aan dit soort tekorten. Het gaat dan bijvoorbeeld om vitamines en mineralen . Wanneer een kind of vrouw een tekort heeft aan deze micronutrienten is dit aan de buitenkant niet meteen zichtbaar, vandaar de naam ‘onzichtbare honger’ (in het Engels ‘hidden hunger’ genoemd). Maar de gevolgen kunnen groot zijn: het kan leiden tot blindheid, slechthorendheid, bloedarmoede, verminderde schoolprestaties. UNICEF verstrekt voedingssupplementen, zoals vitamine- en mineralenpoeders die over de maaltijd van kinderen gestrooid kunnen worden – zodat kinderen ook in crisistijden genoeg voedingsstoffen binnen kunnen krijgen.
Maar liefst één op de drie kinderen begint het leven met een achterstand die vaak moeilijk is in te halen. Ze zijn acuut of chronisch ondervoed of kampen met overgewicht. UNICEF wil dat ieder kind goede en gezonde voeding krijgt, want daar heeft het recht op.
Voeding is al heel lang de kern van UNICEF’s werk. Ondanks dat het aantal ondervoede kinderen de afgelopen decennia sterk is teruggedrongen, blijft het ‘voedingsprobleem’ onopgelost. Het beeld van ernstig vermagerde kinderen is bekend maar het gaat zowel over ondervoeding (chronisch en acuut), tekorten aan mineralen en vitamines (‘verborgen honger’) als overvoeding. Ook zijn er vandaag de dag relatief nieuwe uitdagingen die het voedingsprobleem in toenemende mate voeden. Denk hierbij aan de klimaatcrisis, nieuwe en langdurige conflicten maar ook de wijdverspreide beschikbaarheid en marketing van ongezond eten. Wereldwijd groeit een op de drie kinderen jonger dan vijf jaar niet goed omdat zij niet goed gevoed zijn.
Goede en gezonde voeding is in ons land volop verkrijgbaar, maar dat geldt ook voor voedingsmiddelen met te veel vet, suiker en zout. UNICEF maakt zich zorgen om het aantal kinderen dat in Nederland te veel ongezonde voeding binnenkrijgt. Het zou al veel schelen als ze niet meer worden blootgesteld aan reclames voor ongezonde frisdrank, snoep en snacks. In Nederland ondersteunen we de overheid en andere partijen bij het verbeteren van hun beleid, zodat kinderen en jongeren toegang krijgen tot goede voeding. Via verschillende samenwerkingsverbanden zetten we ons in voor een gezondere voedselomgeving voor kinderen, onder andere door het beperken van reclames voor ongezonde voeding.
Alliantie Stop Kindermarketing ongezonde voeding
De Alliantie Stop Kindermarketing ongezonde voeding is een breed samenwerkingsverband dat kinderen tussen de 0 en 18 jaar wil beschermen tegen marketing voor ongezonde voedingsmiddelen. We praten met Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven en de overheid met als inzet dat bij kinderen alleen reclame gemaakt mag worden voor eten en drinken uit de Schijf van Vijf.
Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie
Via de Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie zet UNICEF zich samen met verschillende gezondheidsfondsen in voor een maatschappij waarin gezond eten en drinken de standaard is. Met de campagne 'Tijd voor gezonde voeding' vragen wij het kabinet om kinderen via wetgeving o.a. beter te beschermen tegen kindermarketing voor ongezonde voeding.
Landelijke Borstvoedingsraad
We zijn (oprichtings)partner van de landelijke borstvoedingsraad om een gezonde groei en ontwikkeling ook voor de allerjongste kinderen te ondersteunen.
Podcast
Welke keuzes maak je als ouder of als kind over voeding? Waarom is fruit duurder dan snoep en hoe weersta je de reclame? Wie is er verantwoordelijk voor het aanbod en wat doet UNICEF op dit gebied? Leonie Barelds, kinderrechtenspecialist, geeft in onderstaande podcast inzicht in het belang van gezonde voeding en de rol van supermarkten, overheid en ouders.
© UNICEF/Verweij
© UNICEF/Verweij
UNICEF zet alles op alles om ervoor te zorgen dat ieder kind goed gevoed kan zijn. In 2021 voerden we samen met onze partners voedingsprogramma’s uit in zo’n 120 landen, bestemd voor baby's, kinderen, jongeren en (aanstaande) moeders. Hieronder zie je wat voorbeelden.
© UNICEF/Sokhin
© UNICEF/Sokhin