De huidige asielopvang voor kinderen en gezinnen is diep beschamend. Oplossingen zijn voorhanden, maar bestuurlijke onwil staat elke mogelijke verbetering in de weg. Nadat de situatie in Ter Apel met de dag drastisch verslechterde en dit veel aandacht in de media kreeg, heeft de overheid eindelijk stappen aangekondigd. UNICEF blijft grote zorgen houden over de gevolgen voor kinderen.
Jonge asielzoekers in Ter Apel, beeld ANP
© FOTO ANP
De regering wil de mogelijkheid van gezinshereniging uitstellen om zo de druk op de asielopvang te verlichten. Deze maatregel heeft grote negatieve gevolgen voor kinderen, die hierdoor onnodig lang gescheiden blijven van hun ouders en andere gezinsleden. Het gaat in tegen nationale en Europese wet- en regelgeving en tegen het VN-kinderrechtenverdrag. Kinderen hebben het recht om spoedig herenigd te worden met hun ouders. Het hebben van een woning mag niet als voorwaarde worden gesteld voor gezinshereniging.
Het kabinet wentelt het eigen falen af op de meest kwetsbare mensen en kinderen. De regering, inclusief premier Rutte, erkent dat de beschamende situatie in de opvang onder andere het resultaat is van het te snel afschalen van de opvangcapaciteit. Nu zoekt het kabinet de oplossing in het tegenhouden van nareizende familieleden van mensen die oorlog en conflict hebben ontvlucht. Dit is draaien aan de verkeerde knop. Het probleem is immers niet dat er meer vluchtelingen komen dan in andere jaren, maar dat de opvangcapaciteit onvoldoende is.
Een ander groot punt van zorg is de situatie van alleenreizende minderjarige asielzoekers (amv). Enkele honderden alleenreizende kinderen verblijven in het aanmeldcentrum Ter Apel, naar schatting tientallen bevonden zich de afgelopen weken onder de asielzoekers die in de buitenlucht moesten overnachten en op stoelen in het kantoor van de IND. UNICEF ontvangt zorgwekkende signalen over hun fysieke en mentale gezondheid en veiligheid. Inmiddels zijn enkele honderden mensen die buiten sliepen naar andere noodopvanglocaties gebracht. Maar het is niet duidelijk of de alleenreizende kinderen naar een veilige plek zijn gebracht. Ook wordt in de plannen van het kabinet niet duidelijk hoe op zeer korte termijn veilige plekken beschikbaar worden gemaakt voor deze kwetsbare groep kinderen. Het beschikbaar stellen van extra geld voor gemeenten is een stap vooruit, maar biedt op de heel korte termijn geen oplossing.
UNICEF Nederland heeft in het afgelopen jaar meermalen de noodklok geluid over de slechte situatie van kinderen in de noodopvang. Vooral de vele verhuizingen en de beperkte toegang tot gezondheidszorg en onderwijs hebben schadelijke gevolgen voor kinderen. De maatregelen die het kabinet voorstelt, bieden tot onze grote teleurstelling nog altijd geen oplossing voor deze problemen. We roepen het kabinet opnieuw op om de rechten en belangen van kinderen een plaats te geven in de maatregelen. Kinderen mogen niet opnieuw de dupe worden van falend asielbeleid.