Zeep of eten? In Herat is de keuze tussen hygiëne of voeding

4 juni 2020

Hoe blij kun je zijn met een blok zeep? Heel erg blij, als we Abul Zia (7) en Abul Nasser (5) mogen geloven. Samen met hun moeder Khatera wonen ze in een vluchtelingenkamp in Herat, Afghanistan. Khatera wil er alles aan doen om haar kinderen te beschermen tegen corona, maar zeep is duur. ‘Ik ben blij dat ik nu niet meer hoef te kiezen tussen zeep of gezond eten voor mijn kinderen,’ verzucht ze.

Broers met zeep in Herat

Abul Zia (7) en Abul Nasser (5) laten trots hun blokken zeep zien. 

Abul Zia (7) en Abul Nasser (5) laten trots hun blokken zeep zien. 

Khatera neemt het stuk zeep aan alsof het een waardevolle edelsteen is, en boent gelijk de natte handen van haar zoon. Ze is dertig jaar en woont met haar drie kinderen in een kamp voor ontheemden in Herat, Afghanistan. Ze heeft 12 blokken zeep gekregen, wat voor haar enorm veel betekent.

‘Ik hoef me geen zorgen meer te maken over dat ik zeep moet kopen,’ zegt Khatera enthousiast. ‘Dat geld kan ik nu gebruiken om eten te kopen voor mijn kinderen.’

Twee jaar geleden verlieten Khatera en haar man en kinderen Badghis, een provincie in het noordwesten van Afghanistan. Door droogte en een onstabiele economie was het volgens Khatera geen fijne plek meer om te wonen. Ze waren niet de enigen die vertrokken, samen met hun lieten vele families de droogte en de eindeloze conflicten achter zich, om ergens anders in het land een beter leven op te bouwen.

Khatera en zoons met zeep

Khatera en haar zoons kreeg 12 blokken zeep, waarmee ze goed 20 seconden hun handen kunnen wassen. 

Khatera en haar zoons kreeg 12 blokken zeep, waarmee ze goed 20 seconden hun handen kunnen wassen. 

Khatera’s grootste zorgen zijn nu haar huidige financiële situatie en het coronavirus. Ze zit op een versleten kleed met een kind op haar knie, in de ‘tuin’ van haar geïmproviseerde huis. Met de punten van haar hoofdoek veegt ze haar tranen weg, en zucht.

‘Ik maak me zorgen om mijn kinderen, over hun toekomst en nog belangrijker: hun gezondheid. Ik wil niet dat ze ziek worden, ik slaap er slecht van ’s avonds. Ik word midden in de nacht wakker met  gedachtes over het virus en mijn kinderen.

De man van Khatera is al twee maanden weg van huis. Met maar weinig werkmogelijkheden in Herat en zijn leven beperkt tot een tent vertrok hij naar Helmand, een provincie in het zuiden, om in de opiumproductie te werken.

‘Ik heb nog niks van hem gehoord, ik weet niet of hij nog leeft of niet. Ik heb geen mobiele telefoon om hem te bellen.’

Voorlichting via ‘mobilisers’

Khatera vertelt dat ze over het coronavirus hoorde van maatschappelijk werkers, die haar ook vertelden hoe ze zichzelf en haar kinderen ertegen kon beschermen. UNICEF traint dagelijks 52 lokale ‘mobilisers’, of voorlichters, die vervolgens deur tot deur gaan om kinderen en hun families te helpen met voorlichting.

‘We bezoeken allemaal zo’n 30 families per dag om ze te vragen niet in grote groepen samen te komen en hun handen te wassen om verspreiding te voorkomen,’ zegt Zainab, een voorlichter van UNICEF. ‘Maar veel mensen hier hebben niet eens genoeg geld om zeep te kopen.’

‘Onze kinderen lopen een groter risico, want hun immuunsysteem is zwak,’ zegt Khatera.

‘Er is al veel ondervoeding en diarree in het kamp, het is echt een probleem. Ik ben bang voor als het virus zich hier gaat verspreiden.’

Jongen met zeep in Herat

In de overvolle kampen in Herat is zeep een belangrijk beschermingsmiddel tegen corona. 

In de overvolle kampen in Herat is zeep een belangrijk beschermingsmiddel tegen corona. 

Bescherming met zeep en schoon water

In de ontheemdenkampen in Herat werkt UNICEF hard om kinderen en families te beschermen en ondersteunen. UNICEF geeft voorlichting over maatregelen en hygiëne, deelt hygiënekits uit, en zorgt voor schoon drinkwater uit watervoorzieningen die werken op zonne-energie. Zo heeft UNICEF al 45.000 mensen weten te bereiken, waarvan meer dan helft kinderen.

‘In de kampen in Herat wonen mensen in overvolle tenten, ze delen sanitaire voorzieningen en hebben maar weinig toegang tot gezondheidszorg,’ vertelt David Igulu, de Chief of Field Office bij UNICEF Herat. ‘Ze zijn erg kwetsbaar voor ziektes, dus ook voor het coronavirus.’

Ook de rest van de gezondheidszorg voor kinderen staat onder druk in Herat. Volgens een situatierapport van UNICEF van eind april werden er in Afghanistan door de strenge lockdownmaatregelen 38% minder kinderen opgenomen met acute ondervoeding.

‘Ik wil gewoon dat mijn kinderen gezond zijn, naar school kunnen, onderwijs krijgen, en hun dromen waar kunnen maken,’ zegt Khatera.

 ‘Ik ben blij dat mensen wereldwijd ons niet vergeten hebben, en ons helpen met zeep om verspreiding van het virus te voorkomen. Bedankt voor jullie zorg en liefde.’

Dit artikel kwam tot stand dankzij fotograaf Narges Ghafary en UNICEF ambassadeur Nazanin Alakija.