Watertekort Gaza nu kritiek, kinderen kunnen sterven van de dorst

De humanitaire situatie in Gaza nadert een kritiek punt. Al meer dan zeventien weken weigeren de Israëlische autoriteiten om brandstof toe te laten tot het gebied. Deze blokkade heeft verwoestende gevolgen voor de toegang tot schoon drinkwater, medische zorg en andere basisvoorzieningen.

Moeder en dochter met water in Gaza.

Dreigende situatie 

Voor honderdduizenden kinderen vormt het acute tekort aan brandstof inmiddels een directe bedreiging van hun gezondheid en overlevingskansen. Zonder brandstof kunnen waterpompen niet draaien, kan water niet gezuiverd worden en komt zelfs drinkwater in gevaar. Als er niet onmiddelijk brandstof Gaza binnenkomt, zullen kinderen sterven van de dorst. UNICEF slaat alarm. 

Een groot deel van het drinkwater in Gaza wordt geproduceerd in ontziltingsinstallaties en via grondwaterpompen. Sinds de elektriciteitsvoorziening vrijwel volledig is afgesloten door Israël, zijn deze system volledig afhankelijk van diesel. Door het uitblijven van brandstoftoevoer zijn de voorraden inmiddels nagenoeg uitgeput, waardoor de waterproductie en -distributie sterk zijn teruggelopen. In veel gebieden is de levering van schoon drinkwater volledig stilgevallen. De situatie ligt ver onder de internationaal vastgestelde humanitaire minimumstandaarden. In grote delen van Gaza rijden geen tankwagens met schoon water meer; de productie is in feite ingestort.

"Geen water betekent geen leven"

“De wereld kijkt toe terwijl Gaza letterlijk droogvalt,” zegt Suzanne Laszlo, directeur van UNICEF Nederland. “Kinderen sterven hier straks niet alleen door het geweld, maar doordat er geen water meer is. Geen brandstof betekent geen hulp. Geen water betekent geen leven.”

Hulporganisaties staan voor onmogelijke keuzes, vertelt Laszlo. “Ga je schoon water oppompen, schoon drinkwater leveren met watertrucks of rioolwater afvoeren (essentieel om ziekte-verspreiding tegen te gaan). Al deze voorzieningen zijn afhankelijk van diesel, maar we hebben domweg niet genoeg meer om zelfs de meest cruciale diensten overeind te houden. De beperkte hoeveelheid brandstof die nog beschikbaar is, moet worden verdeeld tussen ziekenhuizen, drinkwatervoorzieningen en afvalverwerking. Elk compromis brengt ernstige risico’s met zich mee. Er is niet genoeg om aan de meest basale behoeften te voldoen.”

Gezondheid en hygiëne onder druk

De impact van het brandstoftekort reikt veel verder dan de watersector alleen. Ziekenhuizen hebben afdelingen moeten sluiten vanwege uitgevallen noodaggregaten. Couveuses en intensive care-units zijn buiten werking gesteld, operaties worden uitgesteld en ambulances kunnen vaak niet meer uitrijden. Tegelijkertijd neemt het aantal infectieziekten snel toe. Acute watergerelateerde aandoeningen, zoals diarree, maken inmiddels bijna veertig procent uit van alle gemelde ziektegevallen. Vooral jonge kinderen worden hierdoor getroffen. De combinatie van vervuild water, gebrekkige sanitaire voorzieningen en onvoldoende medische zorg leidt tot een toename van ondervoeding en een snel verslechterende gezondheidstoestand.

Ook de openbare hygiëne staat onder grote druk. Doordat vuilnis niet meer wordt opgehaald en rioolwater niet langer kan worden weggepompt, ontstaan in dichtbevolkte woonwijken opeenhopingen van afval en open rioolwater. Deze omstandigheden vergroten niet alleen het risico op ziektes, maar zorgen ook voor toenemende spanningen binnen gemeenschappen.

Dringende oproep

UNICEF en haar partners beschikken over de volledige logistieke infrastructuur om brandstofdistributie binnen 48 uur op gang te brengen. Alles is voorbereid. Wat ontbreekt is toestemming om daadwerkelijk te leveren. UNICEF roept de Israëlische autoriteiten dan ook met klem op om de toegang voor humanitaire brandstofleveringen per direct mogelijk te maken. “Water is geen onderhandelingstroef,” aldus Laszlo. “Het is een fundamenteel recht. En voor de kinderen in Gaza is het een kwestie van leven of dood.”