Poppentheater voor León—een bijzonder lockdownverhaal uit Spanje

Madrid, Spanje, 30 maart 2020.

Tijd is een vreemd concept tijdens een lockdown. Toen ik terugdacht naar wanneer dit allemaal begon, moest ik mijn agenda checken.

Op 10 maart stuurde de algemeen directeur van UNICEF Spanje een bericht naar alle medewerkers. Geen grote meetings meer. Alle reizen geschrapt. Verbeterde hygiëneprocedures op kantoor. Alle toekomstige evenementen afgelast.

Ook werd aangekondigd dat ouders thuis mochten gaan werken, om voor hun kinderen te kunnen zorgen. Een dag eerder kondigde de regionale overheid in Madrid aan dat alle scholen en universiteiten zouden sluiten, en dat alle mensen met een gezondheidsrisico thuis moesten werken. Ik hoor bij die laatste groep. Op woensdag 11 maart ging mijn isolatie van start.

Alles gaat snel. Te snel.

Diezelfde woensdag, ik wist immers niet wat ik er nog allemaal zou gebeuren, ging ik ’s middags op bezoek bij mijn neefje León. León is 7 maanden en sinds zijn geboorte ben ik helemaal zot op hem.

Die dag zong ik zijn lievelingsliedjes. Ik maakte de gebruikelijke gekke geluiden en gebaren, gaf hem een bijtring in de vorm van een banaan, want zijn tanden kwamen door.

Maar ik raakte hem niet aan. Ik gaf hem geen kus, geen knuffel. Ik was te bang dat ik hem heel misschien wel zou besmetten.

Het was moeilijk. Normaal gesproken, als hij me ziet, raakt hij mijn wangen aan met zijn kleine handjes en dan smelt ik. Ik kus hem dan altijd zo vaak terug dat hij in opstand komt.

Kon mijn bezoek die middag op 11 maart maar ook zo fijn zijn geweest.

Op 12 maart kregen we een tweede bericht van UNICEF Spanje, dat nu iedereen thuis moest gaan werken. Op 14 maart, in de avond, kondigde onze minister-president de noodsituatie af voor heel Spanje.

 Alles gaat snel. Te snel.

Tijdens de eerste paar dagen van de lockdown schommel je heen en weer tussen sceptisch zijn en het gevoel dat je een rol speelt in een rampenfilm. Morgen wordt je vast wakker en was het een gekke droom,  eentje over een wereldwijde pandemie.  

Maar het gebeurt allemaal echt.

Ik werk al 10 jaar voor UNICEF, en denk dat wij als medewerkers voor deze organisatie allemaal wel bekend zijn met noodsituaties, rampen en crises. Sommigen van ons hebben ze persoonlijk meegemaakt. Anderen op een afstand, maar we zijn er altijd bij. We zijn emotioneel betrokken en het is altijd een race tegen de klok om kinderen over de hele wereld te helpen.  Dankzij de kinderen en families in deze rampsituaties weten we wat veerkracht is.  

Voor mij persoonlijk heeft mijn werk bij UNICEF invloed op hoe ik met deze crisis omgaan. Elke dag, dag in dag uit, zien we hoe mensen in Syrië, Zuid-Soedan, Congo en Yemen hebben te lijden. Plekken die de absolute hel zijn voor kinderen.  Deze empathie, deze kennis, onze dagelijkse worsteling, helpt ons om deze pandemie op een andere manier te benaderen. We weten hoe lijden eruit ziet, en werken hard om het te stoppen.  

Maar voor een Europeaan als ik gebeurde rampen altijd op een afstand van minstens 6 uur vliegen. Nu is de beurt aan ons, en moeten we de schouders eronder zetten om dit moment goed aan te pakken. Voor mij als burger betekent dit verantwoording nemen en me houden aan de maatregelen van de overheid. Als medewerker van een humanitaire organisatie betekent het extra hard werken voor de kwetsbare onder ons. Dichtbij, en ver weg.  

Op dit moment zijn mijn buren het meest kwetsbaar. We zijn heel close en veel van hun familieleden zijn besmet of al overleden aan COVID-19. Al mijn collega’s hebben familieleden en dierbaren die ernstig ziek zijn. Als je het van zo dichtbij ziet, moet je wel denken aan mensen in armere landen waar ze weinig tot geen toegang hebben tot medische hulp.

Sinds ik vanuit huis werk heb ik een dagelijkse routine. Ik lees veel over de impact die quarantaine kan hebben op de mentale gezondheid. Ik heb mezelf zo goed mogelijk voorbereid, en probeer fysiek en mentaal gezond te blijven. Als ik klaar ben met werk, en mijn nichtjes met hun huiswerk, is er een ‘verplicht’ uur voor sport en beweging. We hebben veel lol en het voelt goed. Mens sana in corpore sano.

Een ander deel van mijn routine is een video-call met mijn neefje León en zijn ouders. Elke keer als ik de camera aanzet en zijn naam roep lacht hij zijn tandeloze lach en grijpt naar het scherm, alsof hij mijn gezicht probeert aan te raken zoals hij altijd deed. Ik zing nog steeds zijn lievelingsliedjes. Hij vindt het geweldig en schopt met zijn beentjes van de lol.

León en zijn ouders wonen in een appartement in het centrum van Madrid. Ze delen een gemeenschappelijk terras met hun buren. Sinds het begin van de lockdown voeren León’s buren elke avond een klein poppentheater op vanuit hun appartement aan de overkant.

Vanuit hun raam naar dat van León, elke dag een nieuw verhaal. León is helemaal betoverd.

Wij mensen zijn buitengewoon. De afgelopen dagen zie ik prachtige gebaren van solidariteit en compassie voorbijkomen.

In moeilijke tijden- en dit zag ik ook in mijn veldwerk in Haïti na de aardbeving en in de Filipijnen na tyfoon Haiyan – laten we onze beste kant zien.

Sommigen zeggen dat het slechtste van de mensen naar boven komt tijdens een crisis, maar wat mij bij blijft is al het goeds. De dagelijkse poppenshow van León’s buren is hier bewijs van.

Samen komen we weer uit deze pandemie. Alles komt goed. En León zal iedereen laten zien hoe veerkrachtig kinderen zijn.

Diana Valcárcel is Head of Brand bij UNICEF Spanje

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in Planeta Futuro/El País