Belang van kind voorop; juist in asielprocedure

6 november 2019

Vandaag presenteert UNICEF Nederland een rapport over de situatie van kinderen in asiel- en terugkeerprocedure. De resultaten zijn aanleiding voor een manifest met aanbevelingen.

Jonge vluchteling kijkt uit raam

Resultaten van vier landen

Nieuw aan dit onderzoek is dat het rapport focust op de terugkeer van kinderen vanuit ons land naar de landen van herkomst, of naar andere landen in Europa. In hoeverre het belang van het kind daarin werd meegenomen was nauwelijks bekend. Het rapport is het resultaat van een internationaal UNICEF onderzoek dat we sinds begin dit jaar hebben gedaan samen met de kantoren in Zweden, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De UNICEF kantoren hebben dezelfde onderwerpen onderzocht. Wat gaat er goed en wat zijn de uitdagingen? Wat betreft Nederland zien we dat ons land het op sommige vlakken goed doet maar dat er ook nog heel veel beter kan. En soms scoren wij zelfs slecht in vergelijking met andere landen.

Nederland sluit vreemdelingenkinderen op

Zoals het opsluiten (detineren) van kinderen vanwege hun migratiestatus: Nederland is hierin koploper. Wij zijn het enige land dat zowel kinderen in gezinnen als alleenreizende kinderen (ook wel AMV's genoemd) detineert. Dit doen wij veel en ook lang: vorig jaar belandden 210 kinderen in vreemdelingendetentie. Sommige kinderen zaten tot wel 82 dagen vast.

“De landen om ons heen zeggen daarmee eigenlijk dat ook zij vinden dat je kinderen met een migrantenstatus niet mag opsluiten. Laat de Nederlandse overheid deze landen als voorbeeld nemen,” zegt Suzanne Laszlo, directeur UNICEF Nederland.

Vreemdelingendetentie heeft een zeer schadelijk effect op kinderen. “Deze kinderen worden in alle vroegte van hun bed gelicht en naar de cel gebracht. Ze zijn ontzettend bang, hun wereld wordt letterlijk overhoop gehaald. Voor velen een traumatische ervaring, terwijl dit absoluut niet hoeft,” legt Laszlo uit.  

Detentie is onnodig leed dat deze kinderen wordt aangedaan. UNICEF vindt dit zorgelijk, omdat detentie schadelijke effecten heeft op kinderen, terwijl er geen bewezen impact is op terugkeercijfers. Wij bepleiten dat kinderen niet langer in detentie worden geplaatst en dat er, ook in Nederland, actief wordt gezocht naar alternatieven voor detentie.

Jongeman voor blauw gordijn

Manifest met aanbevelingen

Het onderzoek heeft bijna een jaar in beslag genomen en er staan veel aanbevelingen in. De Nederlandse aanbevelingen zijn vooral bedoeld voor het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Als overkoepelende aanbeveling zou UNICEF graag zien dat het belang van het kind in de in de wetgeving en in de asielprocedure wordt opgenomen. Dat dit veel consequenties met zich meebrengt is duidelijk maar zo staat het ook in het VN-Kinderrechtenverdrag. Het belang van het kind moet veel meer aandacht krijgen in de hele procedure; of het nou vluchtelingen zijn of migrantenkinderen zijn, of ze nou mogen blijven of worden uitgezet, het belang van het kind moet altijd voorop blijven staan. Dit blijkt in geen van de 4 onderzochte landen zo te zijn.