UNICEF: Hersenontwikkeling hapert bij kinderen die opgroeien in conflict

Tijdens de eerste zeven levensjaren van kinderen heeft het brein de mogelijkheid om 1000 hersencellen per seconde te activeren. Duizenden keren per seconde kan elke hersencel, ook bekend als neuron, weer verbinding maken met nog eens 10.000 neuronen. Deze verbindingen in de hersenen dienen als bouwstenen voor de toekomst van een kind. Hierbij gaat het om hun gezondheid, emotioneel welzijn en vermogen om te leren. Een kind bezit na geboorte 253 miljoen werkende neuronen. Of de hersenen de volledige volwassen capaciteit bereiken van ongeveer één miljard neuronen, hangt voor een groot deel af van de ontwikkeling van jonge kinderen.

Kinderen die opgroeien in oorlog en heftige gebeurtenissen meemaken, worden blootgesteld aan toxische stress, die het verbinden van hersencellen remt. Dit heeft levenslange gevolgen voor hun cognitieve, sociale en fysieke ontwikkeling.

Uit cijfers van UNICEF blijkt dat wereldwijd één op de elf kinderen van zes jaar of jonger opgroeit in conflict. “Naast deze directe fysieke bedreigingen voor kinderen, lopen zij ook het risico op diepgewortelde emotionele littekens”, zegt Pia Britto, expert  Early Child Development van UNICEF.

“Conflicten beroven kinderen van veiligheid, familie, vrienden, spelen en routine. Tijdens kinderjaren zorgen juist deze elementen voor de best mogelijke kans op volledige ontwikkeling, waardoor ze later bij kunnen dragen aan een veilige en stabiele samenleving”, aldus Britto. “Daarom moeten we meer investeren in leermaterialen, psychosociale ondersteuning en veilige ruimtes voor kinderen. Zo kunnen we het gevoel van kindertijd herstellen te midden van conflictgebieden.”

In humanitaire noodsituaties en langdurige crises vangt UNICEF kinderen op en verstrekt noodpakketten met leer- en spelmaterialen. Alleen al het afgelopen half jaar hebben deze noodpakketten meer dan 800.000 kinderen in nood ondersteund. Psychosociale steun en onderwijs gaan vaak hand in hand. Bijvoorbeeld in Jordanië waar (alternatief) onderwijs, psychosociale steun en levensvaardigheden vaak worden gecombineerd in speciaal opgezette centra voor kinderen. Op reguliere scholen worden [o.a. door UNICEF gefinancierde] schoolcounselors ingezet om kinderen te begeleiden en eventueel door te verwijzen naar professionele hulp.