UNICEF Nederland heeft binnen het Convenant duurzame Kleding en Textiel (CKT) samen met bedrijven gewerkt aan de implementatie van de Childrens Rights and Business Principles (CRBP’s). Deze samenwerking is na 5,5 jaar ten einde, geëvalueerd door het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT), en ook wij blikken terug.
© UNICEF
UNICEF zet zich in voor de rechten van het kind wereldwijd, op het gebied van gezondheid, voeding, onderwijs en sociale bescherming. Één van de wegen om dit te realiseren is door middel van de ondersteuning van het bedrijfsleven in Sociaal Verantwoord Ondernemen. Bedrijven hebben grote impact op kinderen. UNICEF Nederland verbond zich aan het kledingconvenant om de negatieve impact van bedrijfsactiviteiten op kinderen te verkleinen en de positieve effecten te vergroten.
Gedurende de uitvoering van het kleding- en textielconvenant is UNICEF Nederland aan de slag gegaan om het bewustzijn van bedrijven te vergroten en hen te helpen bij het aanpakken van hun impact op kinderrechten. Door het geven van trainingen, organiseren van webinars en door individuele ondersteuning van bedrijven is er meer inzicht en kennis ontwikkeld op het gebied van kinderrechten in wereldwijde productieketens. Deze kennis is door deze bedrijven vervolgens overgenomen in diverse manieren van werken.
Een andere belangrijke bijdrage was het ontwikkelen van voorbeelden voor de kledingindustrie hoe bepaalde problemen zoals kinderarbeid, of het risico daarop, kan worden aangepakt. Hiervoor heeft UNICEF Nederland een tweetal projecten opgezet, in Bangladesh en in Turkije, waarin een aantal bedrijven en hun producenten risicoanalyses hebben uitgevoerd en op basis van deze analyse actieplannen hebben ontwikkeld en geïmplementeerd.
Een laatste belangrijke bijdrage van UNICEF is een tool die samen met MODINT is ontwikkeld, om bedrijven een overzicht te bieden van reeds bestaande initiatieven, tools en richtlijnen om sociale issues in productieketens aan te pakken.
In de evaluatie van het KIT wordt ‘vertrouwen opbouwen’ als één van de belangrijkste resultaten van dit convenant benoemd. UNICEF Nederland ziet de waarde van het convenant in de ontwikkeling van een goede vertrouwensband met bedrijven als cruciaal. Deze vertrouwensband heeft de basis gelegd om werken aan onderwerpen zoals kinderarbeid-preventie.
Net zo belangrijk is de ketentransparantie van bedrijven, waarmee risico’s aan het licht komen. De transparantie is toegenomen, en wordt voor bedrijven steeds meer een gemeengoed. Kanttekening is wel dat gedurende de looptijd van het convenant, bedrijven onvoldoende transparantie toonden, waardoor NGO's en vakbonden de bedrijven niet direct zelf konden aanspreken op misstanden in de keten.
Het maken van impact staat en valt met de welwillendheid van bedrijven om hun zogenaamde Due Diligence te doen. Hoe zorgvuldiger dit wordt gedaan hoe beter risico’s aan het licht kunnen komen en er oplossingen geboden kunnen worden voor mogelijke schendingen van mens- en kinderrechten. Hieraan is door bedrijven veel tijd besteed en de ondertekenaars hebben significante stappen gezet; iets dat UNICEF ziet als een belangrijke eerste stap naar impact.
Het succesvol beheersen van de ketenrisico's is het uiteindelijke doel van al deze inspanningen en dit zal een positieve impact hebben op kinderen, ouders, milieu en alles wat ermee samenhangt. Helaas is de samenwerking hier tekortgeschoten, iets dat het KIT ook laat zien in haar evaluatie. Hoewel de projecten van UNICEF direct gelinkt zijn aan de ketens van de deelnemende bedrijven (zie onze website) en daar concrete resultaten zijn behaald, was de looptijd van het kledingconvenant te kort om deze projecten ook op schaal te kunnen implementeren.
Het kledingconvenant is ook voor UNICEF een belangrijke en noodzakelijke eerste stap geweest naar duurzame ketenverandering in de kleding- en textielproductie, maar we zijn er nog niet. Het is van belang dat het momentum wordt vastgehouden en doorontwikkeld naar een volgend sector-initiatief. Hieraan wordt momenteel door UNICEF Nederland en andere stakeholders aan gewerkt. In dit initiatief willen wij werken aan schaalbare impact in de productieketens waar de risico’s het grootst en het meest ernstig zijn. UNICEF Nederland ziet daarbij een aantal essentiële voorwaarden die nodig zijn in een vervolgtraject:
Allereerst is actieve deelname van alle actoren in de Nederlandse kledingindustrie essentieel; de bedrijven, NGO's, Vakbonden, en overheid die zowel facilitator als belangrijke actor is als één van de grootste inkopers van Nederland. Daarnaast is er de ambitie om het werk op te schalen naar EU-niveau, op de basis van wetgeving die op zowel NL als EU-niveau op dit moment wordt vormgegeven. Dit alles willen wij uitgevoerd zien conform de OESO-richtlijnen en UNGP's om Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bij bedrijven te versterken. En dient een vervolg sector-initiatief gericht te zijn op het aanpakken grondoorzaken van problemen en knelpunten in de sector, om zo impact op schaal te kunnen bewerkstelligen en de sector te bewegen naar een volledig mens- en kinderrechten respecterende industrie.