UNICEF: Jongeren voelen zich niet serieus genomen door hun gemeente

Jongeren geven aan dat ze heel graag meedenken over wat er in hun stad of dorp gebeurt. Maar liefst 95% van de jongeren, wat neerkomt op 1,5 miljoen kinderen, vindt het belangrijk dat de gemeente hen hoort. Zeker vier van de vijf jongeren is ook bereid zelf zijn of haar mening te geven over onderwerpen die zij belangrijk vinden. Bijvoorbeeld over veiligheid, sport en cultuur, onderwijs, discriminatie, mentale gezondheid en hun wijk. 

UNICEF deed begin juni onderzoek onder meer dan 1000 jongeren tussen 10 en 18 jaar. Uit de peiling, uitgevoerd door onderzoeksbureau NoTies, blijkt dat inspraak van jongeren in Nederlandse gemeenten nauwelijks praktijk is. Hoewel zo goed als alle jongeren (95%) zelf vinden dat gemeenten naar hun mening zouden moeten vragen, heeft twee op de drie (65%) jongeren het gevoel dat hun mening niet meetelt. Dat geldt vooral voor middelbare scholieren: zij hebben dat gevoel vaker dan leerlingen op de basisschool (71% vs. 50%).

Het ontbreken van jongerenparticipatie is een gemiste kans voor gemeenten, zo blijkt uit de peiling van UNICEF Nederland. Bijna vier op de vijf jongeren (78%) zouden namelijk graag hun mening willen geven over dingen die zij belangrijk vinden in hun gemeente​. Onderwerpen waarover jongeren vooral inspraak willen zijn speel- en chillplekken in de wijk, veiligheid op straat en sport en cultuur. Tieners op de basisschool willen vaker hun mening geven over dingen die zij belangrijk vinden in hun gemeente dan jongeren op de middelbare school. En meisjes wat vaker dan jongens (81% en 74%).

In de praktijk blijkt dat driekwart van de jongeren door de gemeente überhaupt nog nooit naar zijn of haar mening is gevraagd​. Meer dan de helft van de jongeren weet ook niet welke mogelijkheden er in hun gemeente zijn om te vertellen wat ze vinden. Van de jongeren die wél inspraak hebben gehad, heeft een grote meerderheid (82%) het gevoel dat hun mening ook serieus is genomen. ​ In de praktijk blijkt dat gemeenten meestal een vragenlijst gebruiken om de mening van kinderen en jongeren te horen.

De peiling onder jongeren komt op het moment dat UNICEF Nederland het hosten van het Child Friendly Cities-netwerk overneemt van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Binnen het netwerk van Child Friendly Cities Nederland werken gemeenten samen met maatschappelijk betrokken organisaties en kinderen en jongeren aan ontwikkelingskansen voor kinderen. Samen bekijken ze wat daar lokaal voor nodig is. Het netwerk maakt deel uit van het internationale Child Friendly Cities Initiative. Wereldwijd zijn daarin duizenden gemeenten verbonden.  

Jongerenopiniepeiling UNICEF

De peiling onder kinderen en jongeren van 10 tot 18 jaar is de tweede in een reeks peilingen die UNICEF Nederland dit jaar uitvoert. De kinderrechtenorganisatie doet de peilingen om te onderzoeken wat kinderen en jongeren bezighoudt en om op die manier de stem van jongeren te kunnen laten horen. UNICEF geeft zo invulling aan artikel 12 van het Kinderrechtenverdrag. Daarin staat dat kinderen het recht hebben om gehoord te worden en om hun mening te geven over zaken die hen aangaan.