UNICEF: forse stijging aantal kinderen op de vlucht  dat Griekenland bereikt

‘Dit is een ramp voor de kinderen. Nieuwe Europese plannen voor dergelijke opvangcentra aan de grenzen van Europa, kunnen niet doorgaan als men de opvang niet weet te verbeteren. Op deze manier brengen we kinderen onherstelbare schade toe’, zegt Majorie Kaandorp van UNICEF Nederland. ‘Dit soort situaties kunnen en mogen niet bestaan.’

Naar schatting 80 procent van de 20.500 vluchtelingen en migranten – waaronder 5.000 kinderen – die op dit moment op de Griekse eilanden verblijven, krijgen onderdak in de onhygiënische en overvolle Opvang- en Identificatiecentra, waar ze hun registratieprocedure moeten doorlopen. Volgens de Griekse wet moeten vluchtelingen en migranten maximaal 25 dagen in de opvangcentra verblijven totdat deze procedure klaar is. Ondanks goede wil en inzet zijn de overbelaste medewerkers en de lokale autoriteiten niet in staat om alle kwetsbare kinderen en families door te verwijzen naar de benodigde hulp en zorg. Sommige kinderen verblijven al meer dan een jaar in deze overvolle opvangplekken, waar een gebrek aan voorzieningen is.

Het Moria opvangcentrum op het eiland Lesbos heeft capaciteit om 3.100 mensen op te vangen, maar biedt op dit moment onderdak aan bijna 9.000 mensen waaronder 1.700 kinderen. Het centrum in Vathi op Samos is gebouwd voor 650 mensen. Op dit moment verblijven er alleen al 680 kinderen, in totaal zelfs 4.000 vluchtelingen en migranten. Er komen dagelijks meer kinderen en gezinnen aan.

In de overvolle opvangcentra lopen kinderen gezondheids- en beschermingsrisico’s waaronder zware psychische druk. Geweld, misbruik, protesten en onrust komen dagelijks voor. De toegang tot de meest basale sanitaire en hygiënische voorzieningen is onder de maat. In sommige gevallen moeten 70 mensen gebruik maken van 1 toilet, waardoor de riolering overstroomt en de kampen vervuilen en stinken.

‘Met het groeiende aantal vluchtelingen- en migrantenkinderen dat op de Griekse eilanden aankomt, worden de omstandigheden in de opvangcentra steeds schrijnender en gevaarlijker’, zegt Lucio Melandri van UNICEF, in Griekenland verantwoordelijk voor hulpprogramma’s aan vluchtelingen en migranten. ‘Iedereen die nu in de opvangcentra zit, moet met spoed naar het Griekse vasteland worden overgebracht, de kinderen allereerst. Daar kunnen ze adequate opvang, bescherming, gezondheidzorg en andere basisvoorzieningen krijgen.’

‘De meerderheid van kinderen en jongeren die ik heb ontmoet, hebben in eigen land te maken gehad met oorlog en hebben vervolgens gedwongen hun land moeten verlaten. Nu leven ze in mensonterende omstandigheden zonder perspectief. Velen zitten emotioneel volledig aan de grond’, zegt Melandri, die de centra in Lesbos en Samos vorige week bezocht. ‘De Griekse autoriteiten en bevolking hebben gedaan wat ze kunnen om steun te bieden aan vluchtelingen en migrantenkinderen – maar ze kunnen deze aantallen en de nood van de kinderen niet aan.’

EU beleid

‘De trage procedures en onmacht maken dat deze kinderen letterlijk vastzitten in erbarmelijke omstandigheden’, zegt Majorie Kaandorp van UNICEF Nederland. ‘Op dit moment praten Europese regeringsleiders over het creëren van vergelijkbare grote opvangcentra aan de binnen- en buitengrenzen van Europa. Die pakken desastreus voor kinderen uit als Europa niet tegelijkertijd afspraken maakt over hoe vluchtelingen en migrantenkinderen beter beschermd worden. Die afspraken moeten er liggen voordat deze centra geopend worden.’

Oproep voor snellere gezinshereniging en meer hervestiging

Vluchtelingen en migranten moeten nu onmiddellijk van de Griekse eilanden naar het vasteland overgebracht worden. Daarnaast roept UNICEF EU lidstaten op meer kinderen vanuit Griekenland te hervestigen en de gezinsherenigingsprocedures te versnellen.

UNICEF ondersteunt vluchtelingen en migrantenkinderen en hun families in Griekenland sinds 2016. UNICEF zorgt ervoor dat 60.000 kinderen toegang hebben tot noodzakelijke jeugdzorgvoorzieningen, waaronder psychosociale hulp, toegang tot gezondheidszorg en onderwijs. Samen met het ministerie van gezondheidszorg verstrekt UNICEF 85.000 vaccins om vluchtelingen- en migrantenkinderen te beschermen tegen ziekten.

UNICEF staat gereed om de samenwerking met de autoriteiten te versterken om kinderen in Griekenland nóg beter te beschermen.