handen

Meisjesbesnijdenis

Meisjes en vrouwen die meisjesbesnijdenis ondergaan, hebben vaak hun leven lang last van de medische risico’s die dit met zich mee brengt. Het is een schending van de fundamentele mensenrechten van meisjes en vrouwen. UNICEF zet zich in voor een totale beëindiging van meisjesbesnijdenis.

“FGM denies women and girls their dignity, endangers their health, and causes needless pain and suffering, with consequences that endure for a lifetime and can even be fatal”

Antonio Guterres - Secretaris-Generaal van de VN

Wat is meisjesbesnijdenis of FGM?

Vrouwelijke genitale verminking of female genital mutilation (FGM) is een ingreep die uitgevoerd wordt op een meisje of vrouw om haar genitalia te veranderen of te verwonden om niet-medische redenen. Het betekent in de meeste gevallen een gedeeltelijke of gehele verwijdering van haar externe genitalia. Het wordt meestal gedaan bij meisjes vanaf dat ze een paar dagen oud zijn tot hun 15e. De term meisjesbesnijdenis is omstreden, omdat het (onterecht) vergelijkbaar lijkt met mannenbesnijdenis en zo de ingreep normaliseert.

Er zijn verschillende redenen voor meisjesbesnijdenis. Zo wordt het vaak gezien als een rite voor het worden van een vrouw, of als een middel om de seksualiteit van een meisje of vrouw te onderdrukken en kuisheid te bevorderen. Soms wordt het als voorwaarde gezien voor een huwelijk of erfenis. Dit maakt het moeilijk voor gezinnen om er niet aan mee te doen, want zij riskeren buitengesloten te worden. 

Meisjesbesnijdenis brengt een lange lijst risico’s met zich mee. Het heeft geen gezondheidsvoordelen, juist integendeel. Het leidt tot medische complicaties, zorgt voor heftige pijnen, tussentijdse bloedingen, infecties, onvruchtbaarheid en soms zelfs de dood. Het kan ook leiden tot een verhoogd risico op het overdragen van hiv. Vrouwen en meisjes die meisjesbesnijdenis hebben ondergaan kunnen complicaties ervaren bij het baren van kinderen, inclusief veel bloedverlies, doodgeboren kinderen, of het overlijden van kinderen op jonge leeftijd. Het kan ook een enorme psychologische impact hebben van het verlies van vertrouwen in ouders en verzorgers tot angststoornissen en depressies. Dat dit onderwerp ons over de hele wereld nog steeds zorgen zou moeten baren, blijkt uit deze brochure van UNICEF uit maart 2024, en deze video.   

Hoe groot is het probleem?

Ondanks dat internationaal wordt erkend als een schending van de mensenrechten, zijn momenteel meer dan 230 miljoen meisjes en vrouwen genitaal verminkt. Het vindt plaats in 31 landen op drie continenten. Elk jaar lopen meer dan 4 miljoen meisjes wereldwijd het risico om dit te ondergaan, waarbij de meeste meisjes vóór hun 15e worden gesneden.  

Een meisje loopt nu een derde minder gevaar op FGM dan 30 jaar geleden. Maar niet overal neemt het af, en op sommige plekken is de vooruitgang kwetsbaar. Daarnaast is er een grote bevolkingsgroei in landen waar meisjesbesnijdenis voorkomt.  

moeder met dochter in kring

Bij een door UNICEF organiseerde sessie over FGM in Soedan deelt een moeder: “Ik heb mijn dochter gebaard, en ik heb mijn man verteld dat ons kind ondanks de culturele overtuigingen niet zal worden verminkt. Nu ik de gevaren ken, zal ik haar beschermen.”

Bij een door UNICEF organiseerde sessie over FGM in Soedan deelt een moeder: “Ik heb mijn dochter gebaard, en ik heb mijn man verteld dat ons kind ondanks de culturele overtuigingen niet zal worden verminkt. Nu ik de gevaren ken, zal ik haar beschermen.”

Stop meisjesbesnijdenis

UNICEF zet zich samen met partners in om meisjesbesnijdenis te beëindigen. Het meest effectief is als de gehele gemeenschap samen een einde maakt aan meisjesbesnijdenis. Gelukkig zijn in gemeenschappen waar meisjesbesnijdenis voorkomt de meeste mensen tegen de ingreep. In het Midden-Oosten en Noord Afrika is bijvoorbeeld twee derde van de bevolking er tegen. Helaas verbergen mensen vaak hun afwijzing van FGM. Om daar verandering in te brengen bespreekt UNICEF het openlijk in gemeenschappen. 

Ook werkt UNICEF samen met overheden aan zero tolerance beleid en wetgeving. En we zorgen dat meisjes die risico lopen om besneden te worden of er slachtoffer van zijn toegang hebben tot zowel medische en psychologische zorg. En met resultaat: sinds UNICEF samen met UNFPA in 2008 het grootste programma tegen FGM is opgestart hebben 13 landen wetten aangenomen waarin meisjesbesnijdenis wordt verboden. Het programma heeft voor meer dan 6 miljoen meisjes en vrouwen preventie, bescherming en verzorging geboden.  

Meer informatie (Engels) over meisjesbesnijdenis is te vinden op onze internationale webpagina