Om inzicht te krijgen in de manier waarop de belangen van kinderen worden meegenomen in de gesprekken over de veranderingen in de jeugdzorg, die nu plaats vinden, sprak UNICEF Nederland met 32 organisaties die invloed hebben op het nieuwe jeugdzorgbeleid. De analyse 'Stem van kinderen aan de jeugdzorgtafels’ geeft een duidelijk beeld van hoe zij kinderen betrekken in hun werkwijze en beleid en hoe dit beter kan.
De verantwoordelijkheid om de inbreng van kinderen en jongeren te betrekken en hun positie goed naar voren te brengen bij de totstandkoming van het jeugdzorgbeleid ligt bij zowel het Rijk als andere stakeholders die we gesproken hebben, waaronder Jeugdzorg Nederland en de Raad voor de Kinderbescherming. Aan de jeugdzorgtafels, waar deze stakeholders deelnemen, worden op dit moment de belangrijkste beslissingen genomen over de hervormingen van de jeugdzorg, zoals de Hervormingsagenda Jeugd en het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming. Beslissingen die kinderen direct raken.
Uit de analyse van UNICEF blijkt echter dat kinderen en jongeren onvoldoende worden betrokken in het werk van stakeholders en hun belangen onvoldoende naar voren komen in de gesprekken over verbeteringen in de jeugdzorg. Er wordt aangegeven dat bij het begin van de discussies aan de jeugdzorgtafels het belang van het kind voorop staat, maar daarna financiële, organisatorische en verantwoordelijkheids-belangen de boventoon voeren.
De analyse laat zien dat er een breed gedragen erkenning is van het belang van jeugdparticipatie, maar dat er uitdagingen zijn in de uitvoering. Het merendeel van de organisaties betrekt om deze reden jongeren niet of nauwelijks in hun werk. UNICEF Nederland vreest dat er hierdoor onvoldoende aandacht is voor de rechten en belangen van kinderen bij de belangrijkste beslissingen over de aanpassingen in de jeugdzorg. Veel organisaties onderschrijven dit en geven aan te willen werken aan het betrekken van jongeren.
UNICEF pleit voor een fundamentele verandering in jeugdzorghervormingen, waarbij de belangen van kinderen en jongeren centraal staan. Dat vraagt om een attitudeverandering, maar ook om actief luisteren naar jongeren en hun mening meenemen. Hiervoor is het essentieel dat deelnemers aan jeugdzorgtafels signaleren wanneer jongeren ontbreken en dat organisaties hun invloed gebruiken om de belangen van kinderen te waarborgen. Dan zullen de gesprekken hopelijk gaan waar ze over moeten gaan: wat het beste is voor kinderen en jongeren.
Download de analyse 'Stem van kinderen aan de jeugdzorgtafels'.
Download de jongerenversie.
UNICEF organiseert binnenkort een bijeenkomst voor de organisaties met wie gesproken is voor deze analyse. Op deze bijeenkomst staan we samen met jongeren en jongerenorganisaties stil bij hoe deze organisaties de inbreng van jongeren beter kunnen meenemen.
