Kinderen die extra ondersteuning of zorg nodig hebben, krijgen binnen de jeugdzorg niet altijd tijdig de hulp die ze nodig hebben. Dat kan hun ontwikkeling in de weg staan of zelfs schadelijk zijn doordat problemen bijvoorbeeld verergeren. Om te zorgen dat kinderen de best mogelijke zorg ontvangen, agendeert UNICEF hun rechten en belangen in de landelijke politiek en onder stakeholders in het jeugdzorgveld.
Wanneer het thuis niet goed gaat, kan de overheid gezinnen ondersteunen met jeugdhulp of ingrijpen met verplichte jeugdbescherming. Dat gaat soms over vergaande veranderingen, zoals een intensieve behandeling of een uithuisplaatsing. Dit maakt het belangrijk dat de rechten en belangen van kinderen centraal staan in de wetgeving en uitvoering van het jeugdzorgbeleid. En dat er altijd gevraagd wordt wat de keuzes betekenen voor kinderen.
Diverse onderzoeken van bijvoorbeeld de Algemene Rekenkamer, de Inspecties en de Jeugdautoriteit tonen aan dat kinderrechten in de jeugdzorg onder druk staan en laten zelfs zien dat de situatie op sommige plaatsen verslechtert. Denk aan onder andere wachtlijsten, veiligheid in instellingen, de kwaliteit van de hulp en toegang tot onderwijs. Bovendien verschilt het aanbod per gemeente. Dit is heel zorgelijk, want elk kind heeft recht op een goede ontwikkeling en toegang tot goede zorg.
Er wordt nu hard gewerkt door alle betrokkenen om de jeugdzorg te verbeteren. Er spelen veel verschillende financiële en organisatorische belangen in de jeugdzorgsector. Dit maakt het ingewikkeld om de jeugdzorg te verbeteren. Bovendien lijkt het belang van het kind onvoldoende voorop te staan in de besluitvorming over de hervormingen van de jeugdzorg, waardoor beslissingen die nodig zijn voor een goede ontwikkeling van kinderen niet of te laat worden genomen.
© UNICEF/vanBergen
Om inzicht te krijgen in de manier waarop de belangen van kinderen worden meegenomen in de gesprekken over de veranderingen in de jeugdzorg, die nu plaats vinden, sprak UNICEF Nederland met 32 organisaties die invloed hebben op het nieuwe jeugdzorgbeleid. Dit zijn organisaties als Jeugdzorg Nederland en de Raad voor de Kinderbescherming. Zij denken via jeugdzorgtafels mee over de verbeteringen in de jeugdzorg via bijvoorbeeld de Hervormingsagenda Jeugd.
Uit de analyse 'Stem van kinderen aan de jeugdzorgtafels’ blijkt dat de organisaties met invloed op het jeugdzorgbeleid kinderen onvoldoende betrekken in hun werkwijze en beleid. Lees in de analyse hoe dat beter kan.
Het is goed dat er een basis ligt voor betere zorg aan kinderen en jongeren via de Hervormingsagenda Jeugd. We zijn echter bezorgd dat het belang van het kind onvoldoende voorop staat in deze agenda met voorgestelde verbeteringen in de jeugdzorg. Onze belangrijkste punten zijn:
Maak hier in de uitwerking van de Hervormingsagenda Jeugd werk van.
Het VN-Kinderrechtenverdrag geeft kinderen het recht op een zo goed mogelijke ontwikkeling in alle fases van hun leven, ook in een situatie wanneer een kind of gezin extra zorg en ondersteuning nodig heeft. Het Kinderrechtenverdrag geeft in relatie tot jeugdzorg specifiek aan dat:
Het is essentieel dat er wordt gepraat over wat jeugdzorg is, wat het kan zijn, wat de verantwoordelijkheden zijn en wat kinderen, jongeren en ouders willen. Investeren in een positieve, brede en kansrijke ontwikkeling van kinderen vraagt een doordachte visie. Met een duidelijke visie op de jeugd wordt een sterke basis gelegd voor een goed en kansrijk leven voor alle kinderen.
UNICEF roept de overheid dan ook op om met een Visie op de jeugd te komen op het opgroeien en de ontwikkeling van de jeugd en wat de verantwoordelijkheid van de overheid daarbij is om er zo samen te zorgen dat kinderen de zorg en aandacht krijgen die zij nodig hebben.
