Het aantal kinderen dat opgroeit in armoede stijgt volgens een schatting van het Centraal Planbureau (CPB) van 6,1 procent naar 7,1 procent in 2024. Het gaat om 230.000 kinderen die vanaf 2024 onder de armoedegrens opgroeien. De stijging van het aantal Nederlanders in armoede is volgens het CPB het gevolg van de inflatie en de gestegen energiekosten. Hierin is door de overheid tijdelijk tegemoetgekomen, zoals met de energietoeslag. Nu deze tijdelijke regelingen stoppen, neemt de armoede toe.
Steeds meer kinderen in Nederland groeien op in armoede.
© UNICEF/Van Bergen
Dit is zeer zorgelijk, vindt UNICEF. Armoede heeft grote en vaak langdurige gevolgen voor de ontwikkeling van kinderen; effecten die ook niet zomaar omkeerbaar zijn. UNICEF benadrukt dat het van belang is dat voordat de tegemoetkomingen worden stopgezet, eerst een effectmeting gedaan wordt op wat dit betekent voor gezinnen en kinderen. UNICEF mist deze effectmeting en de resultaten hiervan. Daarnaast mist er inzage op welke manier prioriteit is gegeven aan de belangen van kinderen.
Ter voorkoming van armoede onder gezinnen is het ook belangrijk dat gemeenten vroeg signaleren dat bijvoorbeeld de huur of de zorgverzekering niet betaald wordt. Dan kan op tijd het gesprek gevoerd worden om erger te voorkomen. Dit vraagt maatwerk van gemeenten en soms durf om actie te ondernemen waar nationale wet- en regelgeving botst of leidt tot onrechtvaardige uitkomsten.
In Tilburg is dit bijvoorbeeld opgepakt met ‘maatpact’. Vanuit dit initiatief is er ongeoormerkt budget beschikbaar om vanuit de gemeente te helpen in situaties waarin er geen andere voorzieningen zijn. Ook in Amersfoort is er een vergelijkbare werkwijze. UNICEF hoopt dat meer gemeenten die rol pakken en vanuit de Rijksoverheid daartoe ook gestimuleerd en gefaciliteerd worden.
Het is belangrijk dat er speciale aandacht uitgaat naar de situatie van kinderen in het gezin. Wat hebben zij nodig? Uit onderzoeken, maar ook uit de opiniepeiling van UNICEF van november 2022 blijkt dat geldzorgen een groot effect hebben op kinderen en jongeren. Zowel op hun mentaal welzijn als de mate waarin zij kunnen meedoen in de samenleving. Het is belangrijk dat zij volwaardig kunnen blijven meedoen ondanks de geldzorgen van henzelf of hun ouders, zowel op de korte als lange termijn.