Jongen in blauwe trui Jongen in blauwe trui

Tot je recht

TOT JE RECHT is een leuk en leerzaam project voor de middelbare school. Leerlingen leren om kinderrechten op hun school te herkennen en gaan er actief mee aan de slag. Het helpt ze hun mening te uiten, verantwoordelijkheid te nemen en kinderrechten op hun eigen school te verbeteren. 

Bestel het TOT JE RECHT-lespakket

De materialen zijn kosteloos te bestellen

Aanmelden

Hoe werkt TOT JE RECHT?

TOT JE RECHT wordt georganiseerd door de rechtenraad. De rechtenraad bestaat uit minimaal 5 leerlingen en 1 docent. Zij onderzoeken hoe het gaat met de kinderrechten op school en wat beter kan. Jij als docent kunt ze hierbij helpen door de lessen die bij het project horen aan zoveel mogelijk klassen te geven.

Wat zijn kinderrechten?

Alle kinderen van 0 tot 18 jaar over de hele wereld hebben dezelfde rechten. Kinderrechten zijn afspraken die landen hebben gemaakt over dingen die kinderen echt nodig hebben om veilig en gezond te kunnen opgroeien. Kinderen hoeven hun rechten niet te verdienen en niemand kan ze van hen afpakken.  

Rechten kun je opdelen in drie soorten: 

  1. Rechten die kinderen beschermen (bijvoorbeeld tegen mishandeling).  
  2. Rechten die zorgen dat kinderen de juiste dingen krijgen (zoals onderwijs).  
  3. En rechten die zorgen dat alle kinderen meetellen (zoals het recht om je mening te geven en gehoord te worden).  

Wat een kind nodig heeft om te krijgen waar het recht op heeft verschilt per persoon, maar alle rechten in het Kinderrechtenverdrag zijn even belangrijk en horen bij elkaar. 

Wat is het Kinderrechtenverdrag?

Alle kinderrechten staan beschreven in 54 artikelen in het Kinderrechtenverdrag, officieel het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Dit verdrag is in 1989 door de Verenigde Naties aangenomen. Nederland ondertekende het verdrag in 1995, net als bijna alle landen ter wereld. Alleen de Verenigde Staten heeft het verdrag niet geratificeerd (lees meer op: VS nu enige land dat kinderrechtenverdrag niet geratificeerd heeft)

Wie is verantwoordelijk voor kinderrechten?

Kinderen kunnen zelf opkomen voor kinderrechten, maar ze zijn dat niet verplicht. Die taak ligt bij volwassenen. Zij moeten ervoor zorgen dat kinderen krijgen waar ze recht op hebben. In de eerste plaats gaat dat om de overheid, die kinderrechten vastleggen in wetten en regels. Maar ook ouders, leerkrachten en rechters zijn verantwoordelijk. Het Kinderrechtencomité, bestaande uit 18 onafhankelijke experts, controleert elke vijf jaar of landen zich aan het Kinderrechtenverdrag houden.  

Wat is jongerenparticipatie?

In het kinderrechtenverdrag staat dat kinderen hun eigen mening mogen vormen en deze mogen delen. Volwassenen moeten naar die mening vragen én luisteren. Dat betekent niet dat kinderen altijd gelijk krijgen, maar wel dat er serieus naar ze geluisterd wordt. Dit hoort bij participatie.  
 
Participatie gaat verder dan alleen luisteren naar de stem van kinderen. Het gaat er ook om dat kinderen de juiste informatie krijgen. En dat ze betrokken zijn bij belangrijke besluiten die gaan over hun leven en dat zij ook invloed kunnen hebben op deze besluiten. Dat er ook echt wat wordt gedaan met deze mening is heel belangrijk. Wanneer het lijkt alsof jongeren betrokken zijn, maar in werkelijkheid hebben zij geen invloed, dan spreken we van schijnparticipatie.  

Wat doet UNICEF (in Nederland)?

UNICEF komt overal ter wereld op voor de rechten van kinderen. We helpen landen met het naleven van het Kinderrechtenverdrag door bijvoorbeeld te zorgen voor schoon drinkwater, gezondheidszorg, goede voeding en onderwijs. UNICEF werkt samen met regeringen, andere hulporganisaties en bedrijven. 

UNICEF is er ook voor kinderen in Nederland en het Caribische deel van ons Koninkrijk. We onderzoeken hoe het hier met kinderrechten gaat en adviseren de overheid hoe het beter kan. Bijvoorbeeld op het gebied van mentaal welzijn en voor kinderen in de asielopvang. Ook zorgen we dat kinderen op school leren over kinderrechten.   

Hoe is UNICEF ontstaan?

Vlak na de Tweede Wereldoorlog was er veel armoede en ellende in Europa, waar vooral kinderen de dupe van waren. Daarom richtte de Verenigde Naties in 1946 UNICEF op: het 'United Nations International Children's Emergency Fund'. In 1953 besloten de Verenigde Naties dat UNICEF moest blijven bestaan om ook kinderen buiten Europa te helpen. De naam veranderde toen in 'United Nations International Children's Fund'. UNICEF is de grootste kinderrechtenorganisatie ter wereld. 

EU logo