Plastic afval lokaal recyclen om er bouwstenen voor scholen van te maken: het project Plastic Bouwstenen in Ivoorkust is een groot succes. Met deze lijst met veelgestelde vragen komt u alles te weten over dit mooie project.
Ivoorkust heeft een enorm afvalprobleem. Alleen al de stad Abidjan produceert elke dag 288.000 kilo aan plastic. Hiervan wordt slechts 5 procent gerecycled. Door de enorme hoeveelheid afval is de kans op ziektes groot. Daarnaast leven er veel gezinnen in armoede en gaan zo’n 1.6 miljoen kinderen en jongeren niet naar school door een tekort aan scholen. Deze problemen worden aangepakt door een innovatief proces waarbij plastic afval wordt omgezet in plastic bouwstenen voor klaslokalen.
Samen met het bedrijf Conceptos Plasticos heeft UNICEF een duurzame keten opgezet waarbij kwetsbare vrouwen worden ondersteund om plastic afval te verzamelen en te verwerken tot plastic stenen die vervolgens worden gebruikt voor de bouw van scholen. Zo bereiken we drie doelen in één: minder milieuvervuiling, meer werkgelegenheid én meer klaslokalen voor kinderen.
Tijdens de pilotfase wil UNICEF Ivoorkust tenminste 528 klaslokalen bouwen en 25.000 kinderen toegang geven tot onderwijs. Als UNICEF Nederland financieren we daar een gedeelte van. De doelstellingen van UNICEF Nederland worden elk jaar opnieuw bepaald op basis van verwachte inkomsten.
Volgens de overheid in Ivoorkust zijn er in de periode 2020-2025 totaal 30.000 klaslokalen nodig (5.000 per jaar).
In 2019 is begonnen met de bouw van de recyclingfabriek. De fabriek was begin 2020 klaar en in de periode t/m mei 2021 is meer dan 3.100 ton plastic gerecycled waarmee 299 klaslokalen zijn gebouwd. De nieuwe lokalen geven plek aan 15.000 leerlingen. Ook zijn er in deze periode 200 vrouwen getraind die per dag zo’n 15 kilo plastic verzamelen.
Het plastic afval wordt verzameld in Ivoorkust, door vrouwen uit arme leefgemeenschappen die zijn getraind in het verzamelen, veilig opslaan en verwerken van plastic afval. Binnen het project wordt geen afval verzameld en gerecycled uit andere landen.
De vrouwen die betrokken zijn bij de afvalverzameling komen uit arme gemeenschappen, worden flink onderbetaald en genieten amper bescherming. En dat terwijl zij vaak verantwoordelijk zijn voor het inkomen van hun gezin. UNICEF helpt deze vrouwen door baanzekerheid en bescherming te geven en door hen op te leiden tot zelfstandige ondernemers. Op die manier kunnen zij hun kinderen naar school sturen en een betere toekomst geven.
De vrouwen die meedoen aan het project worden uitgekozen door onze partner die de fabriek runt. Zij zijn bekend met de lokale situatie en selecteren de vrouwen op basis van meerdere criteria. Het doel is om vooral vrouwen te selecteren die kwetsbaar zijn en extra ondersteuning of inkomen nodig hebben.
De recycling vindt plaats in een fabriek in Abidjan. De fabriek is de eerste recyclingfabriek in Ivoorkust en is in 2019 geopend. Begin 2020 was de fabriek helemaal operationeel. De fabriek kan in totaal 9.200 ton plastic per jaar recyclen en heeft ruimte voor nog twee productielijnen. In de fabriek wordt gewerkt in shiften van 8 uur. Om in de fabriek te kunnen werken is een training nodig van ongeveer 5 maanden.
Voor het maken van de plastic stenen wordt elk soort plastic gebruikt met uitzondering van PVC.
Er worden twee maten gebruikt om een mooi patroon te krijgen; een kleine steen van 25 centimeter lang en 1,5 kilogram en een grote steen van 50 centimeter lang en 3 kilogram. De kleine steen kost ongeveer 3 euro en de grote steen ongeveer 6 euro.
De stenen zijn goedkoper, lichter (dus makkelijker te verplaatsen), meer bestand tegen zware weersomstandigheden en makkelijker schoon te houden. Tenslotte zijn de plastic stenen modulair en dus makkelijk op elkaar te zetten en uit elkaar te halen. Het enige nadeel is dat de plastic stenen alleen in Abidjan worden geproduceerd en de voorraad soms beperkt is.
De materialen zijn allemaal uitvoerig getest en bestand tegen aardbevingen, vloedgolven, extreme hitte en vuur. Door een holte in de plastic stenen zorgen de stenen er zelfs voor dat de klaslokalen een paar graden koeler zijn dan klaslokalen van conventionele materialen zoals cementstenen. Daarnaast heeft een onafhankelijk onderzoek aangetoond dat de plastic bouwmaterialen niet giftig zijn.
Ja, de plastic stenen kunnen opnieuw gerecycled worden. De materialen zijn helemaal schoon en kunnen voor verschillende doeleinden gebruikt worden zonder materiaal te verliezen.
Naast stenen worden er ook andere onderdelen gemaakt voor de constructie van de klaslokalen, zoals balken en tegels. De komende jaren wordt het assortiment verder uitgebreid en bekeken of het ook voor andere doeleinden gebruikt kan worden, zoals ziekenhuizen en gemeenschapscentra.
De medewerkers lopen geen gezondheidsrisico’s in de fabriek. Het hele proces en alle producten zijn vooraf getest en uit de testen blijkt dat de gassen die vrijkomen tijdens de productie niet schadelijk zijn.
Het hele proces inclusief de technologie is ontworpen in de fabriek van onze partner Conceptos Plasticos in Colombia. De machines zijn geproduceerd in Colombia, China en Rusland. Er zijn momenteel geen plannen om het lokaal te produceren.
Een klaslokaal van plastic stenen is goedkoper dan een klaslokaal van conventionele materialen zoals cementstenen omdat het materiaal goedkoper is en er minder arbeid voor nodig is. De materiaalkosten voor één klaslokaal bedragen ongeveer 10.000 euro (alleen stenen). Als we kosten voor de fundering, het dak, de ramen, het arbeid en benodigde gereedschap meerekenen komen de kosten voor één klaslokaal uit op ongeveer 15.000 tot 20.000 euro, afhankelijk van de grootte en omstandigheden. De kosten voor een complete school met drie lokalen, een kantoor en een opslagruimte bedragen al gauw 60.000 euro. De kosten voor het trainingen, lesmaterialen, management etc. zijn in dit geval niet meegerekend.
Voor de bouw van een klaslokaal van 68 m2 is gemiddeld 5 ton plastic afval nodig. Daarvan worden zo’n 1350 stenen en andere plastic materialen gemaakt.
De bouw van een klaslokaal duurt ongeveer 2 weken. De bouw van een complete school met meerdere lokalen neemt ongeveer 3 maanden in beslag.
Het is geen probleem om materialen op te hangen aan de muren. Dit kan op verschillende manieren worden gedaan, bijvoorbeeld met spijkers of schroeven. Ook kan er vrij gemakkelijk een gat in de plastic stenen worden geboord voor bijvoorbeeld leidingen.
Het hele concept is afkomstig uit Colombia waar al langere tijd plastic stenen worden geproduceerd. Om te onderzoeken of het concept ook in Ivoorkust toepasbaar is, heeft men voor de eerste 42 lokalen inclusief toiletten gebruik gemaakt van stenen uit Colombia. Sinds de bouw van de fabriek in Ivoorkust worden uitsluitend stenen gebruikt uit deze fabriek, geproduceerd van afval uit Abidjan en andere gebieden in Ivoorkust.
UNICEF werkt altijd samen met lokale gemeenschappen. Omwonenden mogen helpen bij de bouw en scholieren worden actief betrokken bij de inrichting en het plaatsen van (eetbaar) groen rondom de scholen. Op die manier krijgen kinderen meteen iets mee over het belang van de natuur.
De Ivoriaanse overheid is erg enthousiast over het project en nauw betrokken, bijvoorbeeld bij de selectie van nieuwe schoollocaties. Het ministerie van Onderwijs heeft de plastic stenen inmiddels opgenomen in de ‘construction standards’ voor scholen en andere ministeries willen ook graag gebruik maken van de innovatieve constructies voor voorzieningen zoals ziekenhuizen en gemeenschapscentra.
Voor de korte termijn ligt de focus op het afronden van het pilotproject, maar UNICEF ziet zeker mogelijkheden om na afronding van de pilotfase op te schalen naar andere sectoren en landen, mits er voldoende fondsen beschikbaar zijn. Vanwege het succes hebben zich al meerdere ministeries en buurlanden gemeld. Daarnaast zijn UNICEF en partners aan het onderzoeken of het gerecyclede plastic afval ook ingezet kan worden voor de ontwikkeling van andere producten. Inmiddels zijn er verschillende prototypen ontwikkeld, waaronder schoolbanken en dakpannen. De proefmodellen worden nog niet grootschalig geproduceerd, aangezien eerst zowel de marktkansen als haalbaarheid van de implementatie van de nieuwe prototypen binnen de context van Ivoorkust onderzocht worden.
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft UNICEF het mandaat gegeven om namens de VN de rechten van kinderen wereldwijd te beschermen en eraan bij te dragen dat ieder kind ter wereld, met name de meest kwetsbaren, op kan groeien tot zijn of haar volledige potentieel. We zijn een Intergouvernmentele Organisatie (IGO), wat inhoudt dat vrijwel elk internationaal erkend, onafhankelijk land onderdeel uitmaakt van onze organisatie. Dit is ook terug te zien in UNICEF’s Raad van Bestuur: deze bestaat uit 36 lidstaten die om de 3 jaar rouleren. UNICEF bevindt zich in 193 landen. Dit betekent dan ook dat wij voor, tijdens én na een ramp/noodsituatie aanwezig in het land.
We werken nauw samen met verschillende ministeries en met lokale autoriteiten. UNICEF kan hierdoor een betekenisvolle invloed uitoefenen op het beleid van de landen waarin wij werken en eraan bijdragen dat het belang van het kind wordt meegenomen in de beslissingen die een overheid neemt. UNICEF heeft zo een unieke positie om structurele verbeteringen voor kinderen te bewerkstelligen.
U kunt ons vooral helpen in de vorm van donaties. Elke euro maakt een verschil. Als u naast donaties ook relevante kennis, expertise of producten beschikbaar wilt stellen, kunnen we dit uiteraard gezamenlijk verkennen.
Donaties worden samengebracht in een gezamenlijk fonds dat specifiek is bestemd voor de training van vrouwen die plastic afval verzamelen, de bouw van scholen inclusief toiletten en waterpunten en het verbeteren van onderwijs. Elke donatie draagt dus bij aan de doelstellingen van het project en donoren krijgen op regelmatige basis een overzicht van de resultaten die met de beschikbare fondsen zijn gerealiseerd. Om u een beeld te geven wat we met uw donatie kunnen doen hebben we verschillende giftvoorbeelden op een rij gezet die u kunt opvragen bij uw contactpersoon. Met uw donatie zorgt u niet alleen voor een schoner milieu, maar helpt u ook om arme vrouwen de mogelijkheid te geven om een bestaan op te bouwen en hun kinderen naar school te sturen of om kinderen in achtergestelde gebieden de kans te geven om goed onderwijs te volgen in een veilig klaslokaal niet ver van hun huis.
UNICEF krijgt een substantiële bijdrage van de Nederlandse overheid en andere overheden. Deze bijdrage gaat rechtstreeks naar UNICEF Internationaal en dus niet naar UNICEF Nederland. UNICEF Nederland is een onafhankelijke stichting naar Nederlands recht met eigen statuten en is voor haar werk in Nederland alsook de financiering van het project in Ivoorkust afhankelijk van donateurs.