Interlandelijke adoptie

Wat vindt UNICEF?

Ieder kind heeft het recht om op te groeien bij zijn ouders. Als dat niet kan en adoptie wordt overwogen, staat het belang van het kind voorop. Er moet altijd gehandeld worden in het belang van het kind en dat vanuit dat perspectief moet altijd eerst worden gekeken of een kind niet verzorgd kan worden door de eigen ouders, familie of in het land van herkomst. Als daar geen mogelijkheden voor zijn, kan interlandelijke adoptie het beste voor het kind zijn. UNICEF vindt het van groot belang dat de adoptieprocedures in lijn zijn met het Haags Adoptieverdrag. Er moet meer worden geïnvesteerd in het versterken van nationale jeugdbeschermingssystemen, zoals pleegzorg, opvoedingsondersteuning voor ouders, tijdelijke residentiële zorg, en eventueel nationale adoptie. Zoals het nu plaatsvindt, is er een risico dat interlandelijke adoptie niet in het belang van het kind is.

Als opgroeien bij de eigen ouders niet kan, moet gekeken worden naar opvang bij familie of als dat niet kan een pleeggezin, in het uiterste geval in een instelling. Ook hier moet de overheid zich voor inzetten en zorgen voor goede alternatieve zorg indien opgroeien bij de ouders niet kan. Alleen als al die opties echt niet mogelijk zijn, dan kan onder omstandigheden interlandelijke adoptie het beste zijn voor een kind. En in dat geval is van belang van de adoptieprocedure transparant en volgens de regels van het Haags Adoptieverdrag plaats vindt.

Wat doet UNICEF?

• Kan een kind niet bij zijn of haar ouders opgroeien, dan zorgt UNICEF ervoor dat wordt onderzocht of er opvang in de eigen omgeving mogelijk is. Het liefst bij familie, in de eigen gemeenschap of in een lokaal pleeggezin. Pas als dat niet kan, mag interlandelijke adoptie worden overwogen. Het adoptieproces moet in lijn zijn met het Haags Adoptieverdrag. 
• In verschillende landen - bijvoorbeeld in Nepal, Cambodja, Georgië, Malawi en Haïti - ondersteunen we de regering met het de-institutionaliseringsproces. Kinderen die onnodig gescheiden van hun ouders opgroeien in kinderhuizen, worden herenigd met hun familie. Kinderhuizen worden gesloten en families ontvangen sociale en financiële steun, zodat ze weer zelf voor hun kinderen kunnen zorgen.
• We werken samen met ministeries die verantwoordelijk zijn voor de monitoring en accreditatie van kinderhuizen. We dringt erop aan om alle kinderen in ieder afzonderlijk kinderhuis te registreren. Dit is de eerste stap om de familie van de kinderen te kunnen opsporen en om te voorkomen dat de kinderen illegaal uit kinderhuizen verdwijnen.
• We leiden personeel van de ministeries op, inclusief maatschappelijk werkers, zodat zij vervangende zorg voor de kinderen kunnen opzetten. Een voogdijsysteem wordt opgezet of uitgebreid. Voor kinderen met speciale behoeften worden kleinschalige, gespecialiseerde medische opvangcentra ingericht. Ook helpen we met het opstellen van richtlijnen en het opzetten van de systemen.
• We ondersteunen landen in het ratificeren en implementeren van de Haagse conventie en de twee optionele protocollen over kinderen in gewapend conflict en over kinderprostitutie, verkoop en pornografie.
• We ondersteunen nationale autoriteiten in het verbeteren van de adoptieprocedures.
• Daarnaast geven we advies over alternatieven voor adoptie met een focus op het plaatsen van een kind bij een voogd.
• We steunen vrijwilligerscomités die in gemeenschappen problemen rond kinderbescherming voorkomen en kinderen doorverwijzen voor verdere hulp.