Klimaatdemonstratie

Impact klimaatverandering op kinderen

Klimaatverandering vormt een van de grootste en meest dringende problemen van deze tijd. De gevolgen van klimaatverandering hebben directe invloed op de gezondheid en leefomgeving van kinderen. UNICEF zet zich in voor een klimaatvriendelijke wereld waarin ieder kind gezond en veilig kan opgroeien.

1 miljard

kinderen lopen hoog risico op de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme hitte, droogte of overstroming

108

landen werden in 2022 getroffen door klimaat gerelateerde rampen

70%

van de kinderen in Nederland maakt zich zorgen over klimaatverandering

Kinderen en de effecten van klimaatverandering

Er zijn steeds vaker bosbranden, hittegolven, overstromingen of tornado’s als gevolg van de opwarming van de aarde. Kinderen zijn voor deze gevolgen van klimaatverandering bijzonder kwetsbaar. Ze hebben een grotere kans op gezondheidsproblemen door extreme weersomstandigheden. Daarnaast zijn ze minder weerbaar tegen de gevolgen van luchtvervuiling. Deze effecten kunnen leiden tot levenslange gemiste kansen in de ontwikkeling van kinderen, en kunnen zowel hun fysieke als mentale gezondheid beïnvloeden.

Kinderen krijgen niet alleen te maken met deze directe gevolgen van de klimaatcrisis, maar ook met indirecte consequenties. Zo kan onderwijs verstoord worden door hittegolven en overstromingen, kunnen slecht geïsoleerde huizen zorgen dat kinderen hun huiswerk niet kunnen maken. En kunnen kinderen die in wijken wonen met weinig groen of natuur en door hitte niet altijd buiten spelen. Wereldwijd lopen een miljard kinderen een extreem groot risico op de gevolgen van de klimaatcrisis, ook in Nederland zijn de gevolgen van klimaatverandering merkbaar voor kinderen.  

General Comment 26

Om de rechten van kinderen te waarborgen in relatie tot klimaatverandering, publiceerde het VN-Kinderrechtencomité in 2023 General Comment 26. Hierin staan aanbevelingen aan landen over hoe kinderrechten te implementeren bij het aanpakken van milieuschade en klimaatverandering.

Moeder en meisje met paraplu

Onderzoek klimaatverandering

Het is belangrijk dat Nederland zich ook voorbereidt op de gevolgen van klimaatverandering. Om klimaatverandering tegen te gaan, is de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen een vereiste en moeten we ons focussen op duurzame alternatieven. Ondanks beloften van de overheid zien we nog niet de versnelde actie die nodig is om kinderen en hun toekomst te beschermen. Om hier stappen in te zetten, doet UNICEF Nederland onderzoek naar de impact van klimaatverandering op kinderen in Europees- en Caribisch Nederland. Zodat UNICEF gerichte aanbevelingen kan doen om te zorgen dat behoeften, rechten en perspectieven van kinderen een centrale plek krijgen bij klimaatbeleid, -actie en -financiering van de overheid. En we er samen voor kunnen zorgen dat ieder kind gezond en veilig kan opgroeien. 

Wat doet UNICEF?

UNICEF zet zich actief in op het thema klimaat om te zorgen dat kinderen in Nederland en wereldwijd in een gezonde omgeving kunnen opgroeien.  

  • Door de overheid aan te moedigen het belang van kinderen mee te nemen in wet- en regelgeving rondom klimaat. Dit doen wij onder andere door gesprekken te voeren met beleidsmakers.  
  • Door bedrijven te stimuleren te investeren in duurzame projecten in ontwikkelingslanden. Bijvoorbeeld om scholen klimaatbestendig te maken, grondstoffen te recyclen en luchtvervuiling aan te pakken. 
  • Door naar de mening van jongeren te luisteren en ze een platform te geven. Er moet worden geluisterd naar de ervaringen en ideeën van jongeren. Zo denkt het UNICEF jongerenpanel mee over dit onderwerp.

Kinderrechten

Het VN-Kinderrechtenverdrag bevat rechten die van belang zijn voor ieder kind om gezond en veilig op te groeien en zich te kunnen ontwikkelen, ook in een veranderend klimaat.  

  • Gezondheid: kinderen moeten gezond kunnen opgroeien en hebben recht op goede zorg. Hun fysieke en mentale gezondheid behoort niet te worden beïnvloed door klimaatverandering of vervuiling.  

  • Ontwikkeling: elk kind heeft het recht om te overleven en zich te ontwikkelen. Dit kan alleen in een gezonde en veilige leefomgeving. 

  • Educatie: ieder kind heeft het recht op onderwijs. Scholen hebben de verantwoordelijkheid zich te wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals hittegolven. Ook is het voorzien in les over het klimaat een verplichting. 

De overheid heeft de taak te zorgen dat het belang van het kind leidend is bij beslissingen over het milieu en klimaatverandering. Het welzijn en de ontwikkeling van kinderen die nu en in de toekomst opgroeien, zou hierbij centraal moeten staan. 

(Inter)nationale wet- en regelgeving 

Klimaatverandering is een wereldwijd probleem dat vraagt om een gezamenlijke oplossing. Naast het VN-Kinderrechtenverdrag, is er aanvullende internationale en nationale wet- en regelgeving. 

  • Het Klimaatakkoord van Parijs: in 2015 ondertekenden veel landen het Akkoord om gezamenlijk de strijd aan te gaan tegen klimaatverandering. Hierin staat dat de opwarming van de aarde beperkt moet worden tot niet meer dan 2° C. 
  • EU Klimaatwet: alle landen in de Europese Unie moeten in 2030 minimaal 55% minder broeikasgassen uitstoten zodat de Europese Unie in 2050 klimaatneutraal is.
  • Binnen Nederland is er de Klimaatwet, de Wet Milieubeheer, de wet op de Ruimtelijke Ordening, de Omgevingswet en de Nationale Klimaatadaptiestrategie.