De belangrijkste maatschappelijke vraagstukken volgens jongeren

23 juni 2023

Jongeren maken zich vooral zorgen over klimaatverandering, oorlogen in de wereld en armoede. Dit blijkt uit ons jaarlijkse onderzoek onder jongeren waarbij gevraagd is naar wat zij belangrijk vinden.

Meisje bij de Realtalks 2022

Complexe thema’s

In ons jaarlijkse representatieve onderzoek onder jongeren in Nederland komt naar voren dat dat jongeren zich zorgen maken over grote en complexe thema’s. Ze hebben niet het idee veel invloed uit te kunnen oefenen op het beloop en zijn bang voor de gevolgen voor hun eigen toekomst. Ze verlangen duurzame oplossingen van de overheid. 

Top 3

Momenteel maken jongeren zich vooral zorgen over klimaatverandering (44%), oorlogen in de wereld (43%) en armoede (38%).

Opvallend is dat de thema's oorlog en armoede nieuw zijn in de top 3 van aangegeven zorgpunten door jongeren. De overheid moet volgens hen aan deze drie onderwerpen prioriteit geven. Zo vinden veel jongeren vinden dat de overheid het probleem van klimaatverandering onvoldoende erkent. Een jongen van 17 jaar vertelt: 

“Misschien is dat wel hetgeen waar ik mij de meeste zorgen over maak: het dossier klimaat wordt telkens vooruitgeschoven” 

Ondervraagde jongeren maken zich daarnaast zorgen over oorlogen in de wereld, veel jongeren noemen hierbij de oorlog in Oekraïne. Ze zijn bang dat deze oorlog dichterbij komt of dat er een wereldoorlog begint. Ze leven mee met mensen en kinderen in oorlogsgebieden en met oorlogsvluchtelingen. Ook maken ze zich zorgen over armoede. Het gaat dan vooral over hun eigen toekomst en over mensen die leven in armoede en de moeilijkheid om uit armoede te komen. Jongeren vinden het oneerlijk dat veel zaken duurder worden, maar de lonen niet stijgen. 

Naast deze thema’s scoren ook de thema’s mentale problemen bij jongeren, huizencrisis, discriminatie en problemen in het onderwijs hoog.

Jongerenadvies en Nederlandse politiek

Aan de hand van de thema’s die in dit onderzoek naar voren komen, gaan jongeren in Nederland de komende maanden verder praten over wat zij belangrijk vinden, waar zij zich zorgen over maken en welke oplossingen er nodig zijn voor een betere wereld voor nu en morgen. 

Op basis van verdiepende groepsgesprekken stellen jongeren deze zomer samen het UNICEF-Jongerenadvies op. De uitkomsten uit dit advies krijgen een podium tijdens onze jaarlijkse ‘Jongeren Prinsjesdag’, dat UNICEF een dag voor Prinsjesdag organiseert en waar jongeren hun eigen UNICEF-Jongerenadvies overhandigen aan de Nederlandse politiek.

Kinderrechten

Jongeren hebben volgens het VN-Kinderrechtenverdrag het recht om hun mening te geven over zaken die hen aangaan. Luisteren naar de mening van jongeren is bovendien inspirerend en verrijkend en leidt tot beter beleid dat aansluit bij de behoeften van jongeren. UNICEF Nederland roept beleidsmakers dan ook op om de stem van jongeren structureel mee te nemen. Dit onderzoek vormt een mooi handvat om in gesprek te gaan met jongeren en hen te laten meepraten én meebeslissen over onderwerpen die zij belangrijk vinden.

Het onderzoek vond plaats via een online vragenlijst onder 693 jongeren in Nederland van 13 tot en met 17 jaar en drie focusgroepen met nog eens 19 jongeren waarin we dieper ingingen op onderliggende redenen en oplossingen.