Hartelijk dank voor uw stem!

Klimaatverandering is een directe bedreiging voor kinderen om te overleven, gezond op te groeien en zich geestelijk en lichamelijk volledig te kunnen ontwikkelen. De klimaatcrisis is een kinderrechten crisis.

Het VN-Comité zegt dat klimaatverandering, het verdwijnen van planten en dieren, en vervuiling samen een groot probleem vormen voor kinderen over de hele wereld. In 2023 heeft het kinderrechtencomité van de Verenigde Naties een verdrag gewijzigd waardoor kinderen meer ondersteuning krijgen bij de strijd tegen klimaatverandering. Het ‘Verdrag inzake de rechten van het kind’, dat sinds 1990 van kracht is in de VN-lidstaten, bevat nu een passage over het effect dat klimaatverandering heeft op kinderen.

Naarmate extreme weersomstandigheden vaker en heviger voorkomen, lopen kinderen meer gevaar en kunnen scholen, ziekenhuizen en andere infrastructuur ernstig worden beschadigd.

Zo hebben overstromingen een negatieve impact op water- en sanitaire voorzieningen, en dat kan leiden tot uitbraken van ziektes zoals cholera.

Extreme droogte en wereldwijd veranderende regenpatronen leiden tot mislukte oogsten, watertekorten, stijgende voedselprijzen en daarmee voedselonzekerheid en tekorten voor de armste mensen. Dit kan ook impact hebben op een toename in conflicten en stijgende migratie. Zoals lokale of binnenlandse migratie – van het platteland naar de stad – en internationale migratie.

Toename van extreme hitte heeft schadelijke gevolgen voor de gezondheid, het welzijn en het dagelijks leven van kinderen, zo blijkt uit het UNICEF-rapport ‘A Threat to Progress’.

In veel landen, vooral in West- en Centraal-Afrika, leven kinderen meer dan de helft van het jaar in temperaturen boven de 35 graden Celsius. Deze langdurige blootstelling kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals hittestress. Bij pasgeborenen kan dit leiden tot hartproblemen, ademhalingsproblemen en andere ernstige aandoeningen. 

Het werk van UNICEF om de impact van klimaatverandering op kinderen aan te pakken en te voorkomen is opgebouwd rond vijf nauw met elkaar verbonden gebieden: 

• aanpassing aan de klimaatverandering; 
   
• koolstofarme groei en tegengaan van de klimaatverandering; 
   
• beperking van het risico op rampen; 
   
• milieuduurzaamheid, inclusief het verminderen van vervuiling en het beschermen van natuurlijke hulpbronnen;
   
• het ‘empoweren’ van kinderen en jongeren om zelf klimaatkampioenen te worden en hen te betrekken bij klimaatdiscussies die hen juist zo aangaan.
   

UNICEF doet onderzoek naar deze thema’s en de beste aanpak van diverse klimaatgerelateerde problemen. De uitkomsten zijn openbaar beschikbaar en passen we toe in onze programma’s. 

We helpen (lokale) overheden en partners bij de duurzame aanpak en het voorkomen van klimaatproblemen en –veranderingen met advies voor wetgeving, beleid en financiering. Ook stimuleren wij hen om ervoor te zorgen dat kinderen een essentieel onderdeel zijn van klimaatveranderingsstrategieën en rampenbestrijdingsplannen. Zo zorgen we samen dat kinderen in een veilige en schone omgeving kunnen leven.

UNICEF ondersteunt initiatieven om scholen, gezondheidscentra, water- en sanitaire voorzieningen bestand te maken tegen klimaatverandering.

UNICEF werkt daarnaast aan het verbeteren van de monitoring van luchtvervuiling, vooral in landen en regio's waar deze systemen schaars of nog niet beschikbaar zijn. 

Ook betrekken we jongeren en steunen we mogelijkheden hun stem als ‘change makers’ te laten horen en in actie te komen voor een duurzame leefomgeving.

Dit willen we bereiken  

Op verschillende manieren, toegespitst op de lokale situatie, werken we aan een duurzame planeet voor de kinderen van nu en in de toekomst. Het wordt tijd dat kinderen centraal staan in klimaatstrategieën en dat ze steun krijgen om zelf in actie te komen. We roepen overheden en bedrijven op met ons samen te werken om het volgende te bereiken:

1. Meer investering in klimaatadaptatie in belangrijke diensten voor kinderen, waaronder water- en sanitaire voorzieningen en hygiënesystemen, gezondheids- en onderwijsdiensten.
    
2. Vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Om de ergste gevolgen van de klimaatcrisis te voorkomen, is alomvattende en dringende actie nodig. Landen moeten hun uitstoot tegen 2030 met ten minste 45% verminderen (ten opzichte van het niveau van 2010) om de opwarming tot niet meer dan 1,5 graden Celsius te houden.
    
3. Kinderen onderwijzen over het klimaat en de juiste vaardigheden aanleren, zodat ze zich kunnen voorbereiden op en aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Kinderen en jongeren zijn het minst verantwoordelijk voor de klimaatcrisis en waterschaarste, maar zullen de meeste impact ervan ervaren.
    
4. Jongeren betrekken bij alle nationale, regionale en internationale klimaatonderhandelingen en -besluiten, ook bij de grote VN-klimaatconferenties.
    

Ja. Bijvoorbeeld ‘Plastic Bricks’. In Ivoorkust worden dagelijks kilo’s plastic geproduceerd en gedumpt. Het afval komt terecht op stortplaatsen en vervuilt het grondwater. Hierdoor is de kans op ziektes groot. Slechts vijf procent wordt gerecycled. Vrouwen die het plastic verzamelen worden vaak onderbetaald. Ook zijn er veel uitdagingen op gebied van onderwijs. Door plastic te recyclen tot bouwstenen voor scholen bereiken we meerdere doelen: een beter milieu, meer werk en inkomen én meer klaslokalen.

Een ander voorbeeld is een project in Madagaskar, genaamd ‘klimaatslimme dorpen’. Daar werken we samen met partners, de lokale gemeenschap en overheden om twintig scholen klimaatbestendig te maken.